ÜCRETLERİN BANKA KANALI İLE ÖDENMESİ ZARURETİ
İş sözleşmesinin işverene yüklediği asli ödev, ücret ödeme yükümlülüğüdür. Mezkur ücret, işçinin iş görme borcunun karşılığı olarak takdir edilmektedir. İşçiler yaptıkları hizmetin akabinde ücrete hak kazanırken, memur ve gazetecilerin ücreti peşin olarak ödenmektedir. İş Kanunun ilgili maddeleri uyarınca işçi ücret, ikramiye prim ve benzer istihkakların Türk parası cinsinden en geç ayda bir ödenmesi gerektiği, mücbir sebep hasıl olduğunda en fazla 20 günlük bir gecikmenin yaşanabileceği düzenlenmiştir. Mücbir sebep haricinde hak edilen ücretin ödenmemesi halinde İş Kanunu işçiye, işi görmekten imtina etme hak ve yetkisi vermektedir. Bu hükme paralel olarak yapılan düzenlemeyle işverenin işin görülmemesi nedeniyle söz konusu işçinin iş akdini feshedebilme ve/veya bir başka işçi istihdam edebilme imkanının olmadığı belirtilerek işçinin ücreti bir kez daha korunmuştur.
Mevzuat bunun yanı sıra mezkur ücretin ödenip ödenmediği hususunda işvereni ispat mükellefiyeti altına sokarak iş sözleşmesi uyarınca kararlaştırılan ücretin ödendiğini ispatlamasını öngörmektedir. İş Kanunun 32. Maddesi ve Ücret, Prim, İkramiye Ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmeliğin 10. Vd. maddeleri kapsamında Türkiye genelinde en az 10 işçi çalıştırılan işyerlerinde ücret vb. istihkakların banka kanalı ile yatırılması zorunludur. Ancak işyerlerinin bulunduğu yerde banka şubesi bulunmaması veya banka aracılığıyla ödeme yapılmasına imkân bulunmaması hâlinde ödemeler, PTT şubeleri aracılığıyla yapılabilmektedir. Çalıştırılan işçi sayısının 10’un altında olduğu yerlerde elden ödeme yapılmasına izin verilmiş olsa dahi; ispat kolaylığı açısından banka vasıtasıyla ödeme yapılması tavsiye edilmektedir.
Ücret ödemesini banka aracılığı ile yapma zorunluluğu altında olan işyerlerinde ücret ödemesinin banka aracılığı ile yapılmaması durumunda 4857 sayılı İş Kanunu’nun 102/1 ve Ücret, Prim, İkramiye Ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmeliğin 12. Maddesi mucibince her işçi ve her ay için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili birimi tarafından 125,00TL idari para cezası kesilecektir.
Maalesef ticari platformda firmalar yukarıda izah edilen hususu bilmeyip elden ödemeler yapıp her hangi bir makbuz dahi almamakta bu meyanda da hem ödemelerin hiç ve/veya gereği gibi yapılmaması nedeni ile idari para cezalarıyla karşılaşmakta hem de ücreti ödediğini ispat edememesi nedeniyle haklarında açılan iş davaları sonucunda mezkur ücreti en yüksek mevduat faizi ile birlikte ödemek zorunda kalmaktadır.
Bu noktada unutulmamalıdır ki; kanunun bilinmemesi iyi niyetli olunduğuna delalet etmeyeceği gibi hiçbir merci önünde de itibar görmeyecektir. 03.02.2014
Av. Ebru ÇAĞLAR
ÇABA HUKUK BÜROSU